Bölüm 2 (ÖKB)

Öğretmen kariyer basamaklarına ilişkin giriş mahiyetindeki yazımızın birinci bölümünü daha önce yayınlamıştık.

Bu yazımızda anket sonuçlarını sizlerle paylaşırken yorumlarımızı da dahil etmeye gayret ettik.

Ankete katkı sunan 399 katılımcının;

83 katılımcı ve % 21 oranı ile okul müdürü,

50 katılımcı ve % 12 oran ile Müdür yardımcısı,

266 katılımcı ve % 67 oranı ile öğretmenlerden oluşmaktadır.

399 katılımcının branşlara göre dağılımı;

144 katılım ve % 36 oran ile en fazla katılım Sınıf öğretmenliği branşında olmuştur.

Sınıf öğretmenliğini oran olarak sırasıyla;

34 katılım ve % 9 oranla Sosyal Bilgiler (Sosyal Bilgiler ve Tarih öğretmenleri tek grupta değerlendirilmiştir),

33 katılım ve % 8 oranla Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri,

29 katılım ve % 7 oranla Türkçe-Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri,

23 katılım ve % 6 oranla İngilizce öğretmenleri,

22 katılım ve % 6 oranla Matematik öğretmenleri (İlköğretim ortaöğretim matematik öğretmeni ayrımı yapılmamıştır.)

17 katılım ve % 4 oranla İHL Meslek Dersleri öğretmenleri,

17 katılım ve % 4 oranla Fen Bilimleri öğretmenleri (Fen Bilimleri, Fizik, Kimya, Biyoloji öğretmenleri tek grupta değerlendirilmiştir),

15 katılım ve % 3.8 oranla Beden Eğitim öğretmenleri,

13 katılım ve % 3 oranla Rehberlik Öğretmenleri,

8 katılım ve %2,1 ile Okul Öncesi öğretmenleri,

44 katılım ve % 6,26 ile diğer branş öğretmenleri,

Ankete katkı sunmuşlardır.

Kariyer Basamaklarının temelini oluşturan Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun öğretmenler tarafından okunup okunmadığı, okundu ise ne kadar okunduğunu tespit etmek amacıyla sorulan soruya;

399 katılımcı cevap verdi. Cevap verenlerden 232 eğitimci Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun tamamını okuduğunu belirtmiş. Okuduğunu belirtenler genel sayıya oranı % 58,1 e tekabül etmektedir.

Aynı şekilde 163 eğitimci meslek kanunun tamamını hiç okumadığını belirtmiştir. Tamamını okumadığını belirtenlerin oranı ise % 49,9 olmuştur.

Kısmen ya da dinledim şeklinde cevap verenlerin sayısı ise 4 kişi olmuştur. Bu da genel oranının % 2 sine karşılık gelmektedir.

Verilen cevaplardan anlaşılacağı üzere her ne kadar Kariyer basamaklarının temel çıkış noktası olan “Öğretmenlik Meslek Kanunu”nu çoğunluk (% 58,1) tamamını okudum olarak cevaplasa da yarıya yakını da tamamını okumadığını belirtmiştir. Bu durumu olumsuz olarak yorumlamak yanlış olmayacaktır. Sadece 11 maddeden oluşan ve kariyer basamaklarının çıkış noktasını oluşturan kanunun okunmamış olması ayrıca incelenmesi gereken bir problem olarak değerlendirilmelidir.

Öğretmenlerin direkt olarak kendilerini ilgilendiren ve bugüne kadar öğretmenlerin bir kanunu dahi yok diye feryatların beyhude olduğu değerlendirilmesini de yapabiliriz.

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî eğitim kurumlarında görev yapan aday öğretmenlerin yetiştirilmeleri ile öğretmenlerin kariyer basamaklarında ilerlemelerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen “Aday Öğretmenlik ve Kariyer Basamakları” yönetmeliğinin tamamını okudunuz mu sorusuna 3 farklı cevap istedik. Bu üç farklı cevaba göre;

“EVET” tamamını okudum diyenlerin sayısı 225, genel katılım sağlayanlara göre oranı ise % 56,4,

“HAYIR” tamamını okumadım diyenlerin sayısı 171, genel katılım sağlayanlara göre oranı % 42,9

“KISMEN” okudum diyenlerin sayısı 3, genel katılım sağlayanlara göre oranı ise % 0,7.

Yönetmeliğin tamamını okuyanlar kanunun tamamını okuyanlarla nerede ise aynı sayı ve oranda görüş bildirmişler. Aynı şekilde “HAYIR” okumadım diyenler de kanunun tamamını okumadım diyenlerle aynı sayı ve oranda bildirilmiştir.

Oysa öğretmenleri adaylığından kariyer basamaklarına kadar nasıl bir yol izleneceğini anlatan bir yönetmeliğin ankete katılanların yarıdan biraz fazlası tarafından okunmasından öte yarıya yakın bir şekilde okunmamış olması da ilginç bir sonuç olarak ortaya çıkmıştır. Öğretmenleri direkt olarak yetiştirilmelerini ve kariyerlerine ilişkin açıklamalar da bulunan bir yönetmeliğin istenen düzeyde okunmamış olması öğretmenler açısından olumsuz bir fikir oluşturmaktadır.

Gerek Öğretmenlik Meslek Kanunu gerekse “Aday Öğretmenlik ve Kariyer Basamakları Yönetmeliği”nin katılımcıların yarıya yakını tarafından okunmaması gündemde olan kariyer basamakları yazılı sınavı ile ilgili de hazırlıklı ve bilinçli olmadıklarını göstermesi açısından önemli bir veri olarak değerlendirilebilir.

Görüldüğü üzere ankete katılanlara tamamının bu soruya verdiği cevaplar ile hizmet yılına göre verilen cevaplar arasında bir paralellik bulunmaktadır.

14 Şubat 2022 tarih ve 7354 sayılı kanunla Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Öğretmenlik Meslek Kanunu”’nu yeterli görüyor musunuz?

Sorusuna;

“HAYIR” katkıda bulunmamıştır diyenlerin sayısı 239 olup bu katılanların % 59,9 ına tekabül etmektedir.

“EVET” katkıda bulunmuştur diyenlerin sayısı ise sadece 11 olup katılanların % 2,8 ine rast gelmektedir.

Bu soruya “KISMEN” diyenlerin sayısı 146 olup katılanların % 36,6 sına tekabül etmektedir.

“Yeterince incelemedim” ya da “okumadım” diyenlerin sayısı ise sadece 3 kişidir. Bunun oranı ise % 0,7 dir.

Sonuçlar incelendiğinde eğitimcilerin önemli bir bölümü kanunu yeterli görmemektedirler. Kısmen diyenlerin oranı da oldukça yüksek olduğunu da hesapladığımızda kanunla ilgili genel bir memnuniyetsizlik olduğunu söylemek daha doğru olacaktır.

Sadece 11 kişinin (%2,8) kanundan memnun olduğunu söylemesi de genel memnuniyetsizliği destekler mahiyette bir veri olarak değerlendirilebilir. Bu kadar az kişini memnun olması kanun yapıcıların kanunu tekrar gözden geçirmelerini, eğitim sendikalarının da bu konuyu sürekli gündemde tutmaları büyük önem arz etmektedir.

Öncesinde Milli Eğitim Bakanlığı’nın ilgili sendika temsilcileri de dâhil olmak üzere bakanlığın merkez teşkilatı ve taşra teşkilatında görev alan tüm paydaşlarla konuyu tekrar ele alması elzem görülmektedir.

Paydaşların aldığı kararların, ilgili bakanlık ve kanun yapıcılar tarafından tekrar meclis gündemine getirilerek kanun üzerinde revize etmeleri de eğitimcilerin mutluluğu ve motivasyonu adına “Öğretmenlik Meslek Kanunu”nun revize edilmesi gerekmektedir.

3. Bölüm ü bir sonraki sayımızda yayınlayacağız.

Sevgide kalın, sevgiyle kalın….